Έκδοση της Παγκόσμιας Τράπεζας: «Γυναίκες, Επιχειρήσεις και Νομοθεσία 2014»
Σας γνωρίζουμε ότι η Παγκόσμια Τράπεζα έχει εκδώσει πρόσφατα την έκθεση με τίτλο «Γυναίκες, Επιχειρήσεις και Νομοθεσία 2014», στην οποία αποτυπώνονται οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών στον τομέα της εργασίας και του επιχειρείν μέσω της νομοθεσίας. Τα βασικά ευρήματα της εν λόγω έκθεσης είναι τα εξής:
– περίπου το 90% των 143 οικονομιών σε ισάριθμες χώρες που εξετάζει η έκθεση, έχουν τουλάχιστον μία νομοθετική διάταξη, η οποία περιορίζει τις οικονομικές ευκαιρίες των γυναικών
– η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική και η Υποσαχάρια Αφρική είναι οι τρεις περιοχές του πλανήτη όπου καταγράφονται περισσότερες από δέκα διαφορές μεταξύ γυναικών και ανδρών στο νομοθετικό πλαίσιο 25 χωρών σχετικά με την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας
– σε 15 χώρες οι άρρενες σύζυγοι έχουν τη δυνατότητα βάσει νόμου να απαγορεύουν στις συζύγους τους να ασκούν κάποιο επάγγελμα, καθώς και να εμποδίζουν την προσφορά εργασίας προς αυτές
– σε 79 οικονομίες αντίστοιχων χωρών, κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, η νομοθεσία απαγορεύει την άσκηση συγκεκριμένων επαγγελμάτων στις γυναίκες – αυτή η πολιτική υπονομεύει μακροπόθεσμα τη γυναικεία απασχόληση (π.χ. η χρήση άδειας μητρότητας και γονικής άδειας με απολαβές σωρρευτικά από τις μητέρες για διάστημα άνω των δύο ετών οδηγεί σε μείωση του γυναικείου εργατικού δυναμικού)
– έξι οικονομίες αντίστοιχων χωρών έχουν κατοχυρώσει νομοθετικά την ποσόστωση υπέρ των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων στο χρηματιστήριο δημόσιων επιχειρήσεων, ενώ δώδεκα χώρες έχουν ποσόστωση υπέρ των γυναικών στα εθνικά Κοινοβούλια
– σε μόλις 19 από 123 χώρες με συνταγματικά δικαστήρια οι γυναίκες είναι μέλη αυτών των οργάνων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενότητα της έκθεσης για το θέμα της βίας κατά των γυναικών (σελίδες 24-28 της έντυπης έκδοσης). Η έκθεση καταγράφει 76 χώρες με συγκεκριμένη νομοθεσία για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, ενώ μόνο 32 χώρες έχουν νομοθετικές διατάξεις για το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης στα σχολεία. Όσον αφορά το φαινόμενο της σεξουαλικής παρενόχλησης σε δημόσιο χώρο, μόνο οκτώ από τις εκατό χώρες που εξετάζει η έκθεση στο συγκεκριμένο θέμα, έχουν ψηφίσει σχετική νομοθεσία.
Για να καταδειχθεί η σχέση έμφυλης βίας και οικονομίας, ακολουθούν δύο τρανταχτά παραδείγματα. Η νομοθεσία των ΗΠΑ για το θέμα της βίας κατά των γυναικών προέβλεπε τη χρηματοδότηση προγραμμάτων ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων δολλαρίων το 1994 με πενταετή χρονικό ορίζοντα. Εκ πρώτης όψεως το ποσό φαντάζει υψηλό. Εντούτοις, η ανάλυση κόστους-οφέλους της συγκεκριμένης νομοθεσίας κατέδειξε περίτρανα ότι τα καθαρά κέρδη για το αμερικανικό κράτος ανήρθαν στο ιλιγγειώδες ποσό των 14,8 δισεκατομμυρίων δολλαρίων από την εξοικονόμηση δαπανών που σχετίζονται με την απώλεια ιδιοκτησίας, την περίθαλψη, τις υπηρεσίες αστυνόμευσης και προστασίας θυμάτων, την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και τους πρόωρους θανάτους.
Όσον αφορά την περίπτωση της Κολομβίας, η Κυβέρνηση της χώρας ξόδεψε το 2003 το 0,6% του κρατικού προϋπολογισμού, δηλαδή 73,7 εκατομμύρια δολλάρια, στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας, όταν τα έμμεσα κόστη αυτής της μορφής βίας υπολογίστηκαν για την ίδια χρονιά στο 4% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (συρρίκνωση εισοδήματος για τα θύματα και λιγότερα έσοδα στα κρατικά ταμεία λόγω αύξησης των ποσοστών ανεργίας).
Οι πολιτικές, οι οποίες επηρεάζουν τις οικονομικές ευκαιρίες των γυναικών, είναι οι κάτωθι:
1) διάρκεια άδειας μητρότητας με αποδοχές
2) διάρκεια γονικής άδειας με αποδοχές
3) αναλογία μεταξύ της διάρκειας της άδειας μητρότητας με αποδοχές και της γονικής άδειας με αποδοχές
4) νομοθεσία κατά της απόλυσης εγκύων γυναικών
5) νομοθεσία για την προσφορά ίδιας ή ισοδύναμης εργασίας στις εργαζόμενες μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας
6) νομοθεσία για άδεια θηλασμού
7) φορολογικές εκπτώσεις υπέρ των γυναικών
8) νομοθεσία για την ποσόστωση υπέρ των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια
9) νομοθεσία για την ποσόστωση υπέρ των γυναικών στα εθνικά Κοινοβούλια
10) νομοθεσία για την ποσόστωση υπέρ των γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση
11) νομοθεσία για την ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας μεταξύ ανδρών και γυναικών
12) νομοθεσία για τη μη διάκριση μεταξύ γυναικών και ανδρών στις διαδικασίες πρόσληψης προσωπικού.
Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, ακολουθεί ο σύνδεσμος με το κείμενο της μελέτης της Παγκόσμιας Τράπεζας (έκδοση συνολικής έκτασης διακοσίων σελίδων στην αγγλική γλώσσα):
