Βασικά ευρήματα έρευνας του EIGE για τη μερική απασχόληση και την αυτοαπασχόληση στην Ε.Ε.

Σας γνωρίζουμε ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων απέστειλε στην Υπηρεσία μας αντίγραφο της πρόσφατης έκδοσης με τίτλο «Ισότητα των Φύλων και Οικονομική Αναξαρτησία: Μερική Απασχόληση και Αυτοαπασχόληση – Βασικά Ευρήματα». Πρόκειται για μία έκδοση συνολικής έκτασης 24 σελίδων στην αγγλική γλώσσα, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 23-4-2015 και αφορά τη συνοπτική παρουσίαση της μελέτης που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ιανουάριος-Ιούνιος 2014). Η επιλογή του θέματος εμπίπτει στον τομέα προτεραιότητας «Γυναίκες και Οικονομία» του Προγράμματος Δράσης της 4ης Παγκόσμιας Διάσκεψης για τις Γυναίκες (Πεκίνο, 1995).

Στην έκδοση παρουσιάζονται μία σειρά από τρεις νέους δείκτες και εννέα επιμέρους δείκτες για την πλήρη απασχόληση, τη μερική απασχόληση και την αυτοαπασχόληση, η ανάλυση των οποίων βασίζεται σε ποσοτικά δεδομένα από πηγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καλύπτουν την περίοδο 2008-2012.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η απασχόληση των γυναικών παρέμεινε σταθερή για το διάστημα 2008-2012. Παράλληλα, σημειώθηκε μία σύγκλιση μεταξύ του ποσοστού απασχόλησης γυναικών και ανδρών, αλλά αυτό σχετίζεται με την πτώση του ποσοστού απασχόλησης των ανδρών (66% ποσοστό γυναικών – 78% ποσοστό ανδρών: 2012). Παρόλη την παρατηρούμενη τάση για σύγκλιση στα ποσοστά εργασίας μεταξύ των δύο φύλων, η έμφυλη κατάτμηση στην εργασία εξακολουθεί να υφίσταται με τα δύο φύλα να υπερ-/υποεκπροσωπούνται σε διάφορους τομείς εργασίας. Για παράδειγμα, το 2012 μόνο το 9% των γυναικών απασχολούνταν στον κατασκευαστικό κλάδο, σε αντίθεση με το 66% αυτών που εργάζονταν στο χώρο των τεχνών και της ψυχαγωγίας.

Επίσης, σύμφωνα με τα δεδομένα του δείκτη 18, δείκτης που παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στη μερική απασχόληση ως ποσοστό της συνολικής απασχόλησης, η συμμετοχή των γυναικών μειώθηκε από 59% έως 50% και των ανδρών από 70% έως 67%, τονίζοντας τα διαφορετικά πρότυπα συμμετοχής των γυναικών και των ανδρών στην αγορά εργασίας.

Ο δείκτης 19, δείκτης που μετρά τη μερική απασχόληση ως ποσοστό της συνολικής απασχόλησης για τις γυναίκες και τους άνδρες κατά ομάδες ηλικιών, έδειξε ότι στην Ε.Ε. των 28 Κρατών-Μελών σχεδόν το ήμισυ των γυναικών εργαζομένων με μερική απασχόληση (44%) δηλώνουν τις προσωπικές και οικογενειακές ευθύνες ως την κύρια αιτία για το μειωμένο ωράριο τους, σε σύγκριση με έναν στους δέκα άνδρες (11%). Το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται με μερική απασχόληση λόγω των ευθυνών φροντίδας αυξάνεται σε 55% για την ηλικιακή ομάδα 25 έως 49 ετών. Αυτό το πρότυπο αντιστρέφεται για εκείνους/-ες που δηλώνουν ότι δεν είναι σε θέση να βρουν μία θέση πλήρους απασχόλησης (38% των ανδρών σε σύγκριση με 24 % των γυναικών).

Όσον αφορά την αυτοαπασχόληση, για το 2012 το 10% αφορούσε  τις γυναίκες  και το 18% τους άνδρες.

Ως προς το χάσμα στα κέρδη, διαπιστώθηκε ότι στις αυτοαπασχολούμενες είναι υψηλότερο σε σχέση με τις μισθωτές. Πιο συγκεκριμένα, το 2011 το χάσμα σε ακαθάριστες ετήσιες αποδοχές ήταν δεκαπέντε ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα για τις αυτοαπασχολούμενες (45%) σε σύγκριση με τις εργαζόμενες σε αμειβόμενη απασχόληση (30%).

Σχετικά  με το εκπαιδευτικό επίπεδο των αυτοαπασχολούμενων γυναικών, είναι απόφοιτες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ποσοστό (37%) σε σύγκριση με τους άνδρες που το αντίστοιχο ποσοστό είναι 28%.

Όσον αφορά τις εβδομαδιαίες ώρες εργασίας, οι  αυτοαπασχολούμενες  εργάστηκαν πολύ λιγότερες ώρες την εβδομάδα (37) από ό,τι οι αυτοαπασχολούμενοι (46) το 2012. Αυτό αιτιολογείται από την προσπάθεια των γυναικών να επιτύχουν ισορροπία μεταξύ της οικογενειακής ζωής και της εργασίας.

Ως καλή πρακτική για την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών θεωρείται, μεταξύ άλλων, η Συνεταιριστική Τράπεζα Γυναικών Κύπρου, η οποία ιδρύθηκε το 2011 με σκοπό την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας (το 2012 η αναλογία των γυναικών επιχειρηματιών στην Κύπρο ήταν της τάξης του 30%).

Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, ακολουθεί ο σύνδεσμος από τον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων με τη συγκεκριμένη έκδοση: http://eige.europa.eu/sites/default/files/MH0214669ENC_Web.pdf .