Δελτίο Τύπου - Η Ισότητα των Φύλων στο χώρο του πολιτισμού - UNESCO Δεκέμβριος 2017 - Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Δελτίο Τύπου – Η Ισότητα των Φύλων στο χώρο του πολιτισμού – UNESCO Δεκέμβριος 2017

Δεκ 19, 2017

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η επιτακτική ανάγκη για την αντιμετώπιση της ανισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών στον τομέα του πολιτισμού (UNESCO, Δεκέμβριος 2017)

Η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση του Συστήματος του ΟΗΕ (γνωστή ως UNESCO) δημοσιοποίησε τον Δεκέμβριο του 2017 μια άκρως ποιοτική έρευνα με θέμα την αποτίμηση της εφαρμογής της Διεθνούς Σύμβασης για την Προστασία και την Προώθηση της Ποικιλομορφίας των Πολιτιστικών Εκφράσεων (2005) και τίτλο «(Ανα)Σχηματίζοντας τις Πολιτιστικές Πολιτικές: Προωθώντας τη δημιουργικότητα για την ανάπτυξη – (Re) Shaping Cultural Policies: Advancing creativity for development».

Η έρευνα λειτουργεί ως χρηστικό εργαλείο και οδικός χάρτης για τη σύμπραξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στο χώρο του πολιτισμού, με σκοπό την ορθή διακυβέρνηση, τη βελτίωση των συνθηκών κινητικότητας των καλλιτεχνών, την ένταξη του πολιτισμού στις στρατηγικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών: http://unesdoc.unesco.org/images/0026/002605/260592e.pdf .

Το νέο πόνημα της UNESCO είναι συνολικής έκτασης 252 σελίδων στην αγγλική γλώσσα και διαρθρώνεται σε δέκα κεφάλαια. Το ένατο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην ισότητα των φύλων και εντάσσεται στον τέταρτο στόχο της Διεθνούς Σύμβασης του 2005 περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών στο χώρο του πολιτισμού.

Τα στατιστικά στοιχεία είναι άκρως αποκαλυπτικά της κατάστασης σχετικά με την έμφυλη ανισότητα στην πολιτιστική δημιουργία διεθνώς:

μόλις μία στις πέντε κινηματογραφικές ταινίες στην Ευρώπη σκηνοθετείται από γυναίκα
ο κατάλογος του περιοδικού Billboard με τις εκατό πιο ισχυρές προσωπικότητες στο χώρο της μουσικής για το 2017 περιλαμβάνει μόνο δεκαπέντε γυναίκες
οι γυναίκες απασχολούνται επαγγελματικά σε συγκεκριμένους τομείς του πολιτισμού, ως εξής:

– 60% στην εκπαίδευση και κατάρτιση

– 54% στο χώρο των εκδόσεων και του τύπο

– 26% στον οπτικοακουστικό τομέα

– 33% στον δημιουργικό τομέα

το καθεστώς μερικής απασχόλησης είναι γένους θηλυκού και στο χώρο του πολιτισμού: 27,7% για τις γυναίκες έναντι 17,5% για τους άνδρες συναδέλφους τους
μόλις το 16% των επιδοτούμενων κινηματογραφικών ταινιών στην Ευρώπη καταλήγει σε σκηνοθέτιδες, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αφορά το αρσενικό γένος (σκηνοθέτες)
έλλειμμα ισότητας καταγράφεται και στο χώρο της πολιτικής, αφού μόλις το 34% των Υπουργών Πολιτισμού είναι γυναίκες, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων της UNESCO
σε έρευνα του 2013 για τη Μεγάλη Βρετανία αποκαλύφθηκε ότι μόλις το 31% των τριών χιλιάδων και πλέον καλλιτεχνών που εκπροσωπούνται από 134 εμπορικές γκαλερί του Λονδίνου, ήταν γυναίκες
τον Ιούλιο του 2017 ο δημόσιος φορέας ραδιοτηλεόρασης της Μεγάλης Βρετανίας (BBC) αποκάλυψε ότι μόλις το ένα τρίτο των 96 ατόμων με τις υψηλότερες χρηματικές απολαβές ήταν γένους θηλυκού
η στατιστική καταγραφή των κρατικών βραβείων πολιτισμού της Ισπανίας έτους 2010 είναι χαρακτηριστική του έμφυλου χάσματος: ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας Miguel de Cervantes έχει απονεμηθεί σε τρεις γυναίκες (μονοψήφιο ποσοστό της τάξης του 8%), ενώ το Εθνικό Βραβείο Δοκιμίου απονεμήθηκε σε μία μόνο γυναίκα (ένα ακόμη μονοψήφιο ποσοστό της τάξης του 3%)
στην 32^η Μπιενάλε του Σάο Πάολο (2016) το 61% των συμμετοχών αφορούσε γυναίκες δημιουργούς, στην 57^η Μπιενάλε της Βενετίας (2015) το 40% των συμμετοχών προέρχονταν από γυναίκες, ενώ και η διεθνής πολιτιστική έκθεση της Γερμανίας Documenta καταγράφει έμφυλο χάσμα ως προς τη συμμετοχή των καλλιτεχνών (το 2012 οι γυναίκες δημιουργοί αποτελούσαν ποσοστό 32%, ενώ για την 14^η Documenta, η οποία φιλοξενήθηκε και στην Αθήνα το 2017, δεν ήταν διαθέσιμα στοιχεία την περίοδο εκπόνησης της έρευνας από την UNESCO)
τη θεατρική περίοδο 2012-2013 μόλις το 10,5% των παραστάσεων του Broadway στη Νέα Υόρκη είχαν γραφτεί από γυναίκες

Το ένατο κεφάλαιο της αξιόπιστης έρευνας της UNESCO προτείνει τέσσερις βασικούς άξονες για την αντιμετώπιση του χάσματος μεταξύ γυναικών και ανδρών στο χώρο του πολιτισμού:

ένταξη της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές και δράσεις στον πολιτιστικό τομέα
ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση της στατιστικής καταγραφής της συμμετοχής των δύο φύλων στο χώρο του πολιτισμού
διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης ανδρών και γυναικών σε χρηματοδότηση, καθώς και σε λοιπές ευκαιρίες δημιουργίας, απασχόλησης και προβολής
ουσιαστική υποστήριξη των γυναικών ως δημιουργών και παραγωγών σύγχρονων πολιτιστικών εκφράσεων.

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων υποστηρίζει πλήρως την ένταξη της διάστασης του φύλου σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου, όπως αποδεικνύεται περίτρανα και από το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2016-2020», το οποίο εκπονήθηκε με δική της πρωτοβουλία και λειτουργεί ως οδικός χάρτης για τις πολιτικές και τις δράσεις στον τομέα της νομικής και ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών στη χώρα μας: http://www.isotita.gr/ethniko-programma-drasis/ .

Το ΕΣΔΙΦ 2016-2020 διαρθρώνεται σε έξι πεδία πολιτικής και ο τομέας του πολιτισμού εμπεριέχεται στο τέταρτο πεδίο με τίτλο «Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Πολιτισμός, Αθλητισμός και Μ.Μ.Ε.».

Ενδεικτικά, αναφέρουμε τις κάτωθι δράσεις, οι οποίες υλοποιήθηκαν από τον κρατικό φορέα ισότητας των φύλων στο πλαίσιο του ΕΣΔΙΦ 2016-2020:

Διοργάνωση από τη Γ.Γ.Ι.Φ. πολιτιστικής εκδήλωσης στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με θέμα την παρουσία του βιβλίου «Ύβρις» της Ντούμπραβκα Λάλιτς (Αθήνα, 3/4/2017)
Διοργάνωση από το Τμήμα Υλοποίησης & Παρακολούθησης Πολιτικών Ισότητας των Φύλων της Γ.Γ.Ι.Φ. πολιτιστικής εκδήλωσης στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος με θέμα «50/50: Ισότητα και στον Κινηματογράφο» (Αθήνα, 7-9/4/2017) και έκδοση σχετικού απολογιστικού δελτίου τύπου στις 10/4/2017
Συμμετοχή, κατόπιν συνεργασίας της Γ.Γ.Ι.Φ. με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO και το Πανεπιστήμιο Πατρών, στην on line έρευνα του Συγχρηματοδοτούμενου Προγράμματος με θέμα «Ψηφιακό Εκπαιδευτικό Δίκτυο για Πολιτιστικά Προγράμματα» (Αθήνα, 24/4/2017)
Συνδιοργάνωση από τη Γ.Γ.Ι.Φ., το Θέατρο Ελληνικών Χορών «Δόρα Στράτου» και το Διεθνές Συμβούλιο Χορού UNESCO (Τμήμα Αθηνών) της πολιτιστικής εκδήλωσης με τίτλο «Μνήμες, μελωδίες και γυρίσματα» με τη συμμετοχή μουσικοχορευτικών συγκροτημάτων από κοινότητες μεταναστών/-τριών και από τις Δομές Φιλοξενίας Προσφύγων στην Αττική (Αθήνα, Λόφος Φιλοπάππου, 12/6/2017)
Αποστολή εμπεριστατωμένης απάντησης στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στις 15/6/2017 με θέμα τη συνεισφορά του πολιτισμού στην εκπλήρωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης σε συνάρτηση με την ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών (παράγραφος 10c της Απόφασης 70/214 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών)
Συμμετοχή της Γ.Γ.Ι.Φ. στη διοργάνωση της εκδήλωσης του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης με θέμα «Ισότητα των Φύλων: Αγώνας για ένα καλύτερο αύριο» και ειδικότερα στην προβολή του βραβευμένου ντοκιμαντέρ της Ευαγγελίας Κρανιώτη “Exotica, Erotica, etc” (Θεσσαλονίκη, 29/6/2017)
Συμμετοχή της Γ.Γ.Ι.Φ. στην ημερίδα ευαισθητοποίησης του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού με θέμα τη Σύμβαση της UNESCO για την Προστασία και Προώθηση της Ποικιλομορφίας των Πολιτιστικών Εκφράσεων (Αθήνα, 8/11/2017)

Η συγκεκριμένη δημόσια δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων εντάσσεται στο θεματικό πεδίο «Γυναίκες και Πολιτισμός» και υλοποιείται στο πλαίσιο αξιοποίησης όλων των εργαλείων στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες γραμμές των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ατζέντα 2030).