Η πολιτική της ισότητας των φύλων στην Ολλανδία
Σε συνέχεια της ανάρτησης της Γ.Γ.Ι.Φ. θέμα τη συμπερίληψη της ισότητας των φύλων στο Πρόγραμμα της Ολλανδικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του 2016 (σχετικός σύνδεσμος από τον ιστότοπο της Γ.Γ.Ι.Φ.: http://old.isotita.gr/index.php/news/2412 ), σας γνωρίζουμε τα εξής:
Πάγια τακτική του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί η επίσκεψη αντιπροσωπείας της αντίστοιχης Επιτροπής στη χώρα που αναλαμβάνει την εκ περιτροπής Προεδρία της Ε.Ε. για δικτύωση και ενημέρωση. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της όλης διαδικασίας και της ενημέρωσης των μελών της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών & Ισότητας των Φύλων (FEMM), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προέβη το φθινόπωρο του 2015 στη δημοσιοποίηση έκθεσης με θέμα την πολιτική της ισότητας των φύλων στην Ολλανδία. Η έκθεση εκπονήθηκε από τη Σχολή Οικονομικών του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης στην αγγλική γλώσσα και μεταφράστηκε στα ολλανδικά. Το βασικό μήνυμα της 25σέλιδης έκθεσης είναι ότι το επίπεδο της ισότητας των φύλων στην Ολλανδία είναι πολύ υψηλό και αποδεικνύεται από την τέταρτη θέση στην κατάταξη του «Δείκτη για την Ισότητα των Φύλων» από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) μετά τις τρεις Σκανδιναβικές χώρες (Σουηδία, Δανία και Φινλανδία).
Ακολουθούν ορισμένα χρήσιμα και άκρως ενδιαφέροντα ευρήματα:
1) Αρμόδιος κρατικός φορέας για την προώθηση της αρχής της ισότητας των φύλων είναι το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού & Επιστήμης. Υπάρχει επίσης ένα γνωμοδοτικό-συμβουλευτικό όργανο, το Ολλανδικό Ινστιτούτο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, μία αυτόνομη εποπτική Αρχή με αρμοδιότητα την ίση μεταχείριση χωρίς ίχνος διάκρισης και αποκλεισμούς λόγω, μεταξύ άλλων, και φύλου.
2) Μέχρι σήμερα η Ολλανδία δεν έχει γυναίκα Πρωθυπουργό. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε να καταταγεί στη 17η θέση στον κατάλογο της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στο Κοινοβούλιο (ποσοστό 39%). Το 40% των μελών της Κυβέρνησης είναι γένους θηλυκού, ενώ και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο η κατάσταση είναι εξίσου ενθαρρυντική: το 35% των μελών των Περιφερειακών Συμβουλίων, το 28% των μελών των Δημοτικών Συμβουλίων και το 38% των μελών των Δημοτικών Συμβουλίων των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων της χώρας (Άμστερνταμ, Ρόττερνταμ, Ουτρέχτη και Χάγη) είναι γυναίκες.
Επιπλέον, η αναλογία στη θέση του/της Δημάρχου είναι 1:5 με υπεροχή των ανδρών (ποσοστό 21% για τις γυναίκες Δημάρχους). Τέλος, έντεκα από τις εικοσιέξι θέσεις της Ολλανδίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλύπτονται από γυναίκες (ποσοστό 42% με συνολικό ποσοστό Ευρωβουλευτριών το 36%).
3) Στα οικονομικά κέντρα λήψης αποφάσεων τα ποσοστά εμφανίζονται εμφανώς χαμηλότερα σε βάρος των γυναικών: μόλις το 15% των διευθυντών στα Διοικητικά και τα Εποπτικά Συμβούλια 87 εισηγμένων εταιρειών είναι γυναίκες, ενώ στις πεντακόσιες μεγαλύτερες επιχειρήσεις (εισηγμένες και μη) το ποσοστό είναι 14,9%. Από τον Ιανουάριο του 2013 ισχύει νομοθεσία για κάλυψη μέχρι το 2016 του 30% των θέσεων στο Εποπτικό και Διοικητικό Συμβούλιο των επιχειρήσεων με προσωπικό από 250 άτομα και άνω από γυναίκες. Δεν προβλέπονται κυρώσεις αλλά κάθε επιχείρηση οφείλει να αιτιολογεί τους λόγους για τους οποίους δεν εξασφάλισε το ποσοστό του 30% και το Κράτος επιβλέπει την εφαρμογή του νόμου. Η πρώτη αξιολόγηση κατέληξε στη διαπίστωση ότι η επίτευξη του στόχου δεν αναμένεται σύντομα εάν ο ρυθμός αύξησης της γυναικείας συμμετοχής είναι μόλις 8,9% στα Διοικητικά Συμβούλια. Η Κυβέρνηση γνωστοποίησε τη θέση της ότι πριτίθεται να εξετάσει το μέτρο της υποχρεωτικής ποσόστωσης στην περίπτωση που ο επιχειρηματικός κόσμος συνεχίζει να μην προάγει την ισόρροπη συμμετοχή των γυναικών στα οικονομικά κέντρα λήψης αποφάσεων.
4) Η Ολλανδία καταγράφει πολύ υψηλά ποσοστά απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση: το 81,3 % των ανδρών και το 71,6% των γυναικών της ηλικιακής ομάδας 20-64 ετών ανήκει εργάζεται. Η πλειοψηφία των γυναικών απασχολείται στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της φιλοξενίας/τουρισμού. Το ποσοστό ανεργίας είναι παρόμοιο και για τα δύο φύλα: 7,8% για τους άνδρες και 7,9% για τις γυναίκες.
5) Υψηλά ποσοστά μερικής απασχόλησης καταγράφονται για τις γυναίκες. Η Ολλανδία κατέχει το υψηλότερο ποσοστό μερικής απασχόλησης των γυναικών στην Ε.Ε., αφού τα τρία τέταρτα των εργαζομένων γυναικών εμπίπτουν στο καθεστώς της μερικής απασχόλησης (ποσοστό 77,2% το 2013). Επίσης, η χώρα κατέχει το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. και για τους άνδρες με καθεστώς μερικής απασχόλησης (ποσοστό 27,9% που αντιστοιχεί περίπου στο ένα τέταρτο των ανδρών). Η μερική απασχόληση δικαιολογεί και το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών με μέσο όρο το 16.9%, μιας και οι άνδρες εργάζονται συνήθως με πλήρες ωράριο, κατέχουν θέση ευθύνης και έχουν μεγαλύτερη εργασιακή εμπειρία. Επιπλέον, σταδιακά μέχρι το 2021 το όριο σύνταξης θα φθάσει τα 67 έτη από τα 65 που ίσχυε πρόσφατα.
6) Η θέση της Ολλανδικής Κυβέρνησης είναι κατά της αύξησης της άδειας μητρότητας στους δεκαοκτώ μήνες με πλήρεις αποδοχές λόγω του δημοσιονομικού κόστους που επισύρει μία τέτοια ρύθμιση. Η χώρα έχει επιτύχει τους στόχους της Βαρκελώνης για τις δομές φροντίδας παιδιών για τα νήπια έως τριών ετών, δεδομένου ότι το 46% των παιδιών αυτής της ηλικιακής ομάδας έχει ενταχθεί σε αυτές τις δομές (ο αντίστοιχος στόχος της Βαρκελώνης είναι τουλάχιστον 33% μέχρι το 2010). Για την ηλικιακή ομάδα από τριών ετών μέχρι την υποχρεωτική εκπαίδευση η Ολλανδία έχει επιτύχει ένα ποσοστό της τάξης του 86%, λίγο χαμηλότερο από το 90% του αντίστοιχου στόχου της Ε.Ε.
7) Το θέμα της έμφυλης βίας εξακολουθεί να είναι ένα σοβαρό πρόβλημα και οι Αρχές προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν με προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα (π.χ. νομοθεσία, δομές στήριξης θυμάτων, εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίσης σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο) στους τομείς της ενδοοικογενειακής βίας, της σεξουαλικής βίας, της σεξουαλικής παρενόχλησης, της παράνομης διακίνησης και εμπορίας γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση, καθώς και του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
8) Η αντισύλληψη είναι προσβάσιμη για όλες τις γυναίκες. Το αντισυλληπτικό χάπι συνταγογραφείται από ιατρό γενικής ιατρικής και η δαπάνη καλύπτεται από τον ασφαλιστικό φορέα για τα νεαρά κορίτσια μέχρι την ηλικία των είκοσι ετών. Το 37,4% των γυναικών ηλικίας 16-50 ετών χρησιμοποιεί το χάπι. Το χάπι της επόμενης μέρας είναι διαθέσιμο από τα φαρμακεία. Όσον αφορά τις αμβλώσεις, ο μέσος όρος είναι 28.000 ετησίως από γυναίκες, οι οποίες διαβιούν στην Ολλανδία και ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 20-24 ετών. Το ποσοστό των καισαρικών τομών θεωρείται χαμηλό: μόλις 17% το 2010 με μέσο όρο το 23% στην Ε.Ε.
9) Η πορνεία είναι νόμιμη και υπάρχει θεσμοθετημένο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των εργαζομένων σε αυτό τον κλάδο από εκμετάλλευση και κακοποίηση. Αναμένεται αναθεώρηση του πλαισίου (π.χ. αύξηση του κατώτατου ορίου ηλικίας για την άσκηση του επαγγέλματος της ιερόδουλης από τα 18 στα 21 έτη).
Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, ακολουθεί ο σύνδεσμος από τον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το κείμενο της εν λόγω έκθεσης σε μορφή pdf:
