Οι ανισότητες μεταξύ γυναικών και ανδρών στην εργασία (Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, Μάρτιος 2016)
Σας γνωρίζουμε ότι στις 8 Μαρτίου 2016 και στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (Δ.Ο.Ε.) δημοσιοποίησε την Έκθεση με τίτλο «Γυναίκες στην Εργασία – Τάσεις 2016», όπου αποτυπώνονται οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων παγκοσμίως. Η Έκθεση περιλαμβάνει χρήσιμα στατιστικά στοιχεία, τα οποία αποδεικνύουν ότι αφενός ελάχιστη πρόοδος έχει επιτευχθεί στον τομέα της εργασίας από την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες (Πεκίνο, Σεπτέμβριος 1995) και αφετέρου πολλά είναι τα κενά που πρέπει να καλυφθούν μέχρι το 2030 κατά την εφαρμογή της Ατζέντας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, η οποία υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο του 2015 (επέτειος Πεκίνο+20).
Η έκταση της Έκθεσης είναι 115 σελίδες στην αγγλική γλώσσα, ενώ η Δ.Ο.Ε. έχει προβεί σε παράλληλη δημοσιοποίηση της περίληψης αυτής σε συνολικά επτά γλώσσες: αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ρωσικά, πορτογαλικά, αραβικά και κινέζικα. Ακολουθούν ορισμένα χαρακτηριστικά ευρήματα:
1) την εικοσαετία 1995-2015 παρατηρήθηκε αισθητή μείωση του γυναικείου εργατικού δυναμικού διεθνώς: από το 52,4% μειώθηκε στο 49,6%
2) το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες δεν είναι τόσο απογοητευτικό, αφού από το 79,9% το 1995 έπεσε στο 76,1% το 2015
3) οι ευκαιρίες συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι κατά 27 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες σε σύγκριση με τους άνδρες
4) το 52,1% των γυναικών και το 51,2% των ανδρών στην αγορά εργασίας εμπίπτουν στο καθεστώς της μισθωτής εργασίας, χωρίς αυτό να συνεπάγεται και ποιοτικότερη απασχόληση, δεδομένου ότι περίπου το 40% των αμειβόμενων γυναικών δεν συνεισφέρουν στην κοινωνική προστασία (το συγκεκριμένο ποσοστό εκτινάσσεται στο 63,2% στις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής και στο 74,2% στις χώρες της Νότιας Ασίας, όπου η άτυπη εργασία αποτελεί την κυρίαρχη μορφή απασχόλησης)
5) το 50,1% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού απασχολείται στον τομέα των υπηρεσιών με τις γυναίκες να υπερτερούν (ενώ το 1995 οι γυναίκες απασχολούνταν στον τομέα των υπηρεσιών σε ποσοστό 41,1%, το 2015 το ποσοστό εκτινάχθηκε στο 61,5%)
6) στις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες οι γυναίκες απασχολούνται κυρίως σε θέσεις εργασίας στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης σε ποσοστό 30,6%, δηλαδή σχεδόν το ένα τρίτο του γυναικείου εργατικού δυναμικού – αντίθετα, στις γεωγραφικές περιοχές της Νότιας Ασίας και της Υποσαχάριας Αφρικής οι γυναίκες απασχολούνται σε ποσοστό άνω του 60% στο γεωργικό τομέα σε αντίξοες συνθήκες και με μικρές έως χωρίς καθόλου χρηματικές απολαβές
7) ενώ οι γυναίκες αποτελούν λιγότερο από το 40% του εργατικού δυναμικού με καθεστώς πλήρους απασχόλησης, στη μερική απασχόληση το αντίστοιχο ποσοστό εκτοξεύεται στο 57%
8) σε εκατό χώρες οι άνδρες αναγκάζονται να εργάζονται περισσότερο από 48 ώρες την εβδομάδα σε ποσοστό 35,5% και οι γυναίκες σε ποσοστό 25,7% (χαρακτηριστική η περίπτωση των οικονομιών της Ασίας)
9) το μισθολογικό χάσμα λόγω φύλου υπολογίζεται παγκοσμίως στο 23%, το οποίο μεταφράζεται σε 77% λιγότερες απολαβές για τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες εργαζόμενους
10) έχει υπολογιστεί ότι σχεδόν 750 εκατομμύρια γυναίκες δεν επωφελούνται από κάποια θεσμοθετημένη διάταξη για το δικαίωμα στην άδεια μητρότητας, ενώ μόνο 330 εκατομμύρια εργαζόμενες λαμβάνουν κάποιου είδους επίδομα για τη γέννηση παιδιού (ποσοστό μόλις 28,2%) λόγω καταστρατήγησης της νομοθεσίας, έλλειψης ενημέρωσης, έμφυλων διακρίσεων ή κοινωνικού αποκλεισμού
11) η Έκθεση περιλαμβάνει συνοπτική παρουσίαση μελετών περίπτωσης για την αντιμετώπιση των έμφυλων ανισοτήτων στην αγορά εργασίας, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν η προστασία των εργαζομένων γυναικών μερικής απασχόλησης στην Ολλανδία (σελίδα 64 της έντυπης έκδοσης) και η προσπάθεια της Σουηδίας και της Κίνας για λιγότερες ώρες εργασίας αλλά με πλήρεις απολαβές (σελίδα 65 της έντυπης έκδοσης)
12) στη σελίδα 69 της έντυπης έκδοσης υπάρχει ρητή αναφορά στη χώρα μας σχετικά με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης στην απασχόληση των γυναικών στο δημόσιο τομέα και στο σύστημα κοινωνικής προστασίας
13) η άμεση σύνδεση της κοινωνικής επένδυσης με την οικονομική ανάπτυξη αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο διάγραμμα της σελίδας 89 της έντυπης έκδοσης με τον τίτλο «ο φαύλος κύκλος της κοινωνικής επένδυσης στην οικονομία της φροντίδας/πρόνοιας»: υποδομές, μισθωτή εργασία, μείωση και αναδιανομή της άμισθης εργασίας στο χώρο της πρόνοιας/φροντίδας, αύξηση του γυναικείου εργατικού δυναμικού, οικονομική ανάπτυξη και χρηματοδότηση των επενδύσεων στον κοινωνικό τομέα
14) μεταξύ των μέτρων που προτείνονται για την ισότητα των φύλων στην εργασία, συμπεριλαμβάνονται τα κάτωθι:
– εξάλειψη των στερεότυπων αντιλήψεων λόγω φύλου μέσω της εκπαίδευσης
– ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στη δημόσια ζωή και στα κέντρα λήψης αποφάσεων
– προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας
– διασφάλιση επαρκούς εγγυημένου μισθού και ενδυνάμωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων
– ίση αμοιβή μεταξύ γυναικών και ανδρών για εργασία ίσης αξίας
– ολοκληρωμένο δίκτυο παρεμβάσεων για την εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, ακολουθεί ο σχετικός σύνδεσμος από τον ιστότοπο της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας με το κείμενο της Έκθεσης:
Η συγκεκριμένη δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της Διεύθυνσης Ανάπτυξης & Υποστήριξης Πολιτικών Ισότητας των Φύλων της Γ.Γ.Ι.Φ. εμπίπτει στο θεματικό πεδίο «Οικονομική Ανεξαρτησία των Γυναικών».
Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων εργάζεται με μεθοδικότητα, επιμονή και συνέπεια για την ανάπτυξη συνεργασιών σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και αξιοποιεί όλα τα εργαλεία στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών.
