Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην απασχόληση των Ελληνίδων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα (Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ιούνιος 2016)

Σας γνωρίζουμε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημοσιοποίησε στις 27 Ιουνίου 2016 Έκθεση συνολικής έκτασης 75 σελίδων στην αγγλική γλώσσα με θέμα την αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Παγκοσμιοποίηση από την οπτική του φύλου. Η Έκθεση εκπονήθηκε κατόπιν σχετικού αιτήματος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων του Ε.Κ. και περιλαμβάνει χρήσιμα στατιστικά στοιχεία, τα οποία αναδεικνύουν περίτρανα τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα Κράτη-Μέλη με τον γυναικείο πληθυσμό να αποτελεί τον αδύναμο κρίκο.

Το εν λόγω Ταμείο δημιουργήθηκε το 2006 ως εργαλείο για την ανακούφιση της Ε.Ε. από τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στην πραγματική οικονομία των Κρατών-Μελών και της ανάγκης για δομικές αλλαγές, προκειμένου να επιτευχθεί μία όσο το δυνατόν ήπια προσαρμογή. Σύμφωνα με την Έκθεση, έξι Κράτη-Μέλη δεν έχουν εξέλθει στην πράξη από την πρώτη ύφεση (Ιρλανδία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία και Κροατία), ενώ η πλειοψηφία των χωρών βιώνουν μία εύθραυστη και αβέβαιη ανάκαμψη. Η εξέλιξη του ρυθμού απασχόλησης είναι άκρως απογοητευτική με αποτέλεσμα ο στόχος της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 για πλήρη απασχόληση σε ποσοστό 75% να φαντάζει άπιαστο όνειρο: το 2008 η απασχόληση ήταν 72,6% στους άνδρες και 58,9% στις γυναίκες, ενώ έπεσε στο 69,4% στους άνδρες το 2013 και ανάκαμψε στο 70,1% το 2014 – όσο για τις γυναίκες, παρατηρούμε μικρή σχετικά μείωση το 2013 με ποσοστό 58,8% και μία μικρή αύξηση της απασχόλησης με ποσοστό 59,5% το 2014.

Το φαινόμενο του εργασιακού διαχωρισμού λόγου φύλου κυριαρχεί στην οικονομία των Κρατών-Μελών: το 2010 το 67,4% των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα ήταν γένους θηλυκού, ενώ το ποσοστό μειώνεται αισθητά στο 34,3% στους τομείς της πληροφορίας και της επικοινωνίας και στο 28,5% στο χώρο της γεωργίας, της αλιείας και της δασοπονίας.

Όσον αφορά την κατάταξη των Κρατών-Μελών της Ε.Ε. με βάση τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων με βαθμίδα από το 1 έως το 100, ο μέσος όρος επίτευξης της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 51,3 το 2005, ενώ το 2012 καταγράφηκε μικρή αύξηση με βαθμό 52,9. Μόλις τέσσερις χώρες έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν σημαντικά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο: Δανία, Φινλανδία, Ολλανδία και Σουηδία.

Αξίζει να επισημανθεί ότι η Έκθεση του Ε.Κ. εστιάζει σε επτά χώρες, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η Ελλάδα με άκρως αποκαλυπτικά στοιχεία:

1) την περίοδο 2008-2013 ο ρυθμός απασχόλησης μειώθηκε δραματικά στο 26,7%, ενώ η ανεργία αυξήθηκε κατά δεκαπέντε μονάδες και για τα δύο φύλα με αποτέλεσμα οι άνδρες να οδηγούνται εκτός αγοράς της εργασίας και οι γυναίκες να εντατικοποιούν τις προσπάθειές τους για ανεύρεση εργασίας

2) το 2013 μόνο το 14% των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών και το 69% των παιδιών προσχολικής ηλικίας συμμετείχε σε επίσημες δομές φύλαξης παιδιών με ευρωπαϊκό μέσο όρο 27% και 82% αντίστοιχα

3) η συμμετοχή των Ελληνίδων στο γυναικοκρατούμενο τομέα της εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 1,7% και στον τομέα των ασφαλειών κατά 4,2%

4) η γυναικεία παρουσία κυριαρχεί στις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου σε ποσοστό από 76% έως και 90%, ενώ οι άνδρες αποτελούν το εργατικό δυναμικό στον κλάδο της αρτοποιίας σε ποσοστό 66%

5) οι παρεμβάσεις του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Παγκοσμιοποίηση στην Ελλάδα αφορούσαν κυρίως μεγάλες επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των πεντακοσίων ατόμων, δεν έλαβαν υπόψη τους τον εργασιακό διαχωρισμό λόγω φύλου, υλοποιήθηκαν με χρονική καθυστέρηση και ήταν άμεσα συνδεδεμένες με την οικονομική κρίση

6) οι γυναίκες αποτελούν μόλις το 30% των εργαζομένων στο χώρο της ελληνικής βιομηχανίας

7) η απασχόληση στην ελληνική δημόσια διοίκηση μειώθηκε κατά 28,3% την περίοδο 2009-2013 (η Έκθεση αναφέρεται στη σελίδα 64 στις απαιτήσεις του δεύτερου Μνημονίου καθώς και στις περιπτώσεις της ΕΡΤ, της Δημοτικής Αστυνομίας και των καθαριστριών)

8) το ποσοστό των Ελληνίδων εργαζομένων στο δημόσιο ήταν 46,3% το 2010, 46,5% το 2013 και 46,7% το 2015.

Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, ακολουθεί ο σχετικός σύνδεσμος από τον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου/Ενότητα «Αναλύσεις Τεκμηρίωσης» με το κείμενο της εν λόγω Έκθεσης: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/571358/IPOL_STU(2016)571358_EN.pdf .

Η συγκεκριμένη δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της Διεύθυνσης Ανάπτυξης & Υποστήριξης Πολιτικών Ισότητας των Φύλων της Γ.Γ.Ι.Φ. εντάσσεται στο θεματικό πεδίο «Γυναίκες και Οικονομία» και υλοποιείται στο πλαίσιο αξιοποίησης όλων των εργαλείων στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών.