Εμπεριστατωμένη συνεισφορά του κρατικού φορέα ισότητας των φύλων στο πλαίσιο παρακολούθησης της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας με αριθμό 156 για τους/τις εργαζόμενους/-ες με οικογενειακές υποχρεώσεις
Η συνεισφορά της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. στο πλαίσιο της παρακολούθησης της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας με αριθμό 156 για τους/τις εργαζόμενους/-ες με οικογενειακές υποχρεώσεις (περίοδος αναφοράς: 1-6-2016 έως 31-5-2019).
Για τη διευκόλυνσή σας, η συνεισφορά της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. είναι διαρθρωμένη με βάση τη διάταξη του ερωτηματολογίου του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας.
Ενότητα Ι, Ερώτημα 1 – Νομοθετικό/Κανονιστικό Πλαίσιο
Το ζήτημα της συμφιλίωσης οικογενειακού και επαγγελματικού βίου αποτελεί βασική προτεραιότητα του κρατικού φορέα ισότητας των φύλων στο πλαίσιο της αναβάθμισης της θέσης του γυναικείου πληθυσμού της χώρας στο πεδίο της οικονομίας και της ανάπτυξης. Η ανάλυση που ακολουθεί, καταδεικνύει τη ουσιαστική δέσμευση της Ελληνικής Πολιτείας για τη στήριξη των εργαζομένων με οικογενειακές υποχρεώσεις.
Α. «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (ΕΣΔΙΦ) 2016-2020»
Η Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. δεν αντιμετωπίζει την ισότητα των φύλων σαν «γυναικείο ζήτημα», αλλά ως μία οικουμενική αρχή, έτσι όπως αυτή διατυπώνεται και προτάσσεται στους «Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας» και στους «Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ατζέντα 2030)» του Ο.Η.Ε., καθώς και στις διακηρύξεις και τα επίσημα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των άλλων Διεθνών Οργανισμών, ως αποτέλεσμα των κατακτήσεων που έφεραν οι αγώνες, οι διεκδικήσεις και οι ιδέες των γυναικών και του φεμινιστικού κινήματος διεθνώς.
Το ΕΣΔΙΦ 2016-2020 αποτελείται από έξι άξονες προτεραιότητας, ένας εκ των οποίων έχει τίτλο «Αγορά εργασίας και εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής». Είναι αυτονόητο ότι η δίκαιη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη έχει ανάγκη από την πλήρη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, απαλλαγμένη από έμφυλες ανισότητες.
Ακολουθεί ο σύνδεσμος από τον ιστότοπο της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. με το πλήρες κείμενο του οδικού χάρτη για την ισότητα των φύλων στη χώρα μας, με την επισήμανση ότι ο άξονας προτεραιότητας για την απασχόληση αναπτύσσεται στις σελίδες 50-68 της έντυπης έκδοσης: http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2017/04/ESDIF.pdf .
Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι ο έκτος στόχος του εν λόγω άξονα έχει τίτλο «Συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής» (σελίδες 67-68 της έντυπης έκδοσης), ενώ στις σελίδες 57-59 του ΕΣΔΙΦ 2016-2020 υπάρχει κατατοπιστικό κείμενο αναφορικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας στο ζήτημα της συμφιλίωσης μεταξύ οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων (έναρξη στη σελίδα 57 με τη δεύτερη πρόταση της τελευταίας παραγράφου «Θα μπορούσε ωστόσο να υποστηριχθεί ότι η πρόκληση της συμφιλίωσης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής αφορά όλο και περισσότερο και τα δύο φύλα»).
Η αναφορά στο ζήτημα ολοκληρώνεται με την τελευταία πρόταση στη σελίδα 58 «Η Γ.Γ.Ι.Φ. έχει γίνει πολλές φορές αποδέκτης καταγγελιών από τις εργαζόμενες μητέρες για το γεγονός ότι η εργοδοσία αρνείται τη χορήγηση της ισόχρονης άδειας και ταυτόχρονα παραβιάζει το ωράριο των εργαζομένων, με αποτέλεσμα οι διατάξεις που προβλέπουν τη χορήγηση του μειωμένου ωραρίου να καθίστανται γράμμα κενό».
Β. Νόμος 4604/2019 για την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων
Στο Φύλλο 50, Τεύχος Πρώτο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως με ημερομηνία 26-3-2019 δημοσιεύτηκε ο Νόμος 4604 του Υπουργείου Εσωτερικών, το πρώτο μέρος του οποίου έχει τίτλο «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας» (άρθρα 1-30): http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2019/03/Ν.4604-για-την-Ουσιαστική-Ισότητα-των-Φύλων.pdf .
Τα βασικά χαρακτηριστικά του εν λόγω Νόμου συνοψίζονται ως εξής:
1) πρώτη φορά νομοθετείται αυτοτελές θεσμικό πλαίσιο για την ισότητα μεταξύ των φύλων και την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών, το οποίο διέπεται από μια συνολική θεώρηση των έμφυλων σχέσεων και χωρίς να αντιμετωπίζεται το γυναικείο φύλο ως «ως ειδική κατηγορία», όπως ισχύει με τις μέχρι σήμερα διατάξεις και ρυθμίσεις του οικογενειακού και εργατικού δικαίου, του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης, τις κοινοτικές οδηγίες και τις διεθνείς συνθήκες, που η χώρα μας έχει κυρώσει ή ορίζει το Σύνταγμα μας
2) προσδιορίζονται, μέσω αυτού, οι βασικές έννοιες, οι μηχανισμοί και οι φορείς για την πραγμάτωση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των φύλων, η ενσωμάτωση της εν λόγω αρχής στις δημόσιες πολιτικές και στον ιδιωτικό βίο, καθώς και η διαμόρφωση και οργάνωση ενός δικτύου μόνιμων δομών, ανά τη χώρα, με αντικείμενο δράσης την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών
3) περαιτέρω, προβλέπεται για πρώτη φορά η εκπόνηση «Σχεδίων Ισότητας», ολοκληρωμένων δηλαδή παρεμβάσεων, που εκπονούνται από επιχειρήσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εφαρμόζονται μετά από ανάλυση της υφιστάμενης κοινωνικής πραγματικότητας και θέτουν συγκεκριμένους στόχους, στρατηγικές και πρακτικές για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, καθώς και η απονομή «Σήματος Ισότητας» από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας Φύλων, ως τίτλου επιβράβευσης για την εφαρμογή πολιτικών ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών των εργαζομένων γυναικών και ανδρών
4) επίσης, εντάσσει τη διάσταση του φύλου στη σύνταξη των διοικητικών εγγράφων με απαγόρευση της χρήσης διατυπώσεων που υποκρύπτουν ή εμπεριέχουν έμφυλη διάκριση, ενώ εμπεριέχει την παραβίαση της αρχής της ισότητας, των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης, καθώς και τη χρήση γλώσσας με έμφυλη διάκριση κατά την άσκηση των καθηκόντων στο Πειθαρχικό Δίκαιο.
Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι το Κεφάλαιο Γ’ του Πρώτου Μέρους του Ν.4604/2019 έχει τίτλο «Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον ιδιωτικό βίο και στην απασχόληση» και αποτελείται από τέσσερα άρθρα:
– άρθρο 21 «Επιβράβευση των επιχειρήσεων για την ανάπτυξη δράσεων προώθησης της ουσιαστικής ισότητας των φύλων»
– άρθρο 22 «Τροποποίηση του άρθρου 2 του ν.3996/2011 (Α’170) και του άρθρου 2 του ν.3896/2010 (Α’207)»
– άρθρο 23 «Έννομη Προστασία»
– άρθρο 24 «Μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στη διαφήμιση και στις αρμοδιότητες του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης».
Ενότητα ΙΙ, Άρθρο 11, ερώτημα V
Α. «Στατιστικά στοιχεία από τη Δομή του Παρατηρητηρίου Ισότητας των Φύλων της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ.»
11ο Ενημερωτικό Σημείωμα, Οκτώβριος 2017, «Μερική απασχόληση των γυναικών»:http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2017/10/Παρατηρητήριο-ΓΓΙΦ-11ο-Ενημερωτικό-σημείωμα.pdf
13ο Ενημερωτικό Σημείωμα, Δεκέμβριος 2017, «Γυναικεία Επιχειρηματικότητα»:http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2017/12/Παρατηρητήριο-ΓΓΙΦ-13ο-Ενημερωτικό-σημείωμα.pdf
17ο Ενημερωτικό Σημείωμα, Αύγουστος 2018, «Εκθήλυνση της φτώχειας – φτώχεια γένους θηλυκού»: http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2018/09/17ο-Ενημερωτικό-Σημείωμα-Εκθήλυνση-της-Φτώχειας.pdf
18ο Ενημερωτικό Σημείωμα, Δεκέμβριος 2018, «Η αγάπη ως δουλειά»: http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2018/12/Παρατηρητήριο-ΓΓΙΦ-18o-Ενημερωτικό-Σημείωμα-Η-αγάπη-ως-δουλειά.pdf
19ο Ενημερωτικό Σημείωμα, Μάρτιος 2019, «Γυναικεία Ανεργία»: http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2019/04/Παρατηρητήριο-ΓΓΙΦ-19ο-Ενημερωτικό-Σημείωμα-Γυναικεία-Ανεργία.pdf
Β. Δραστηριοποίηση της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. υπέρ της οικονομικής ενδυνάμωσης των γυναικών»
Η Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. υλοποιεί δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης προς όλους τους πολίτες, άνδρες και γυναίκες, και αναπτύσσει συνέργειες με δημόσιους, ιδιωτικούς και κοινωνικούς φορείς, όπως αυτές αποτυπώνονται στην ειδική ενότητα του ιστότοπου της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. στο πεδίο «Γυναίκες και Οικονομία»: http://www.isotita.gr/category/statistika-stoixeia-meletes/apasxolisi-anergia-misthoi/ .
Ταυτόχρονα, η πολιτική ηγεσία του φορέα μας βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την αντίστοιχη ηγεσία των αρμόδιων Υπουργείων Εργασίας και Εσωτερικών, καθώς και των Ανεξάρτητων Αρχών με υποβολή προτάσεων για λήψη μέτρων υπέρ της διευκόλυνσης της πρόσβασης και της παραμονής των γυναικών και των ανδρών με οικογενειακές υποχρεώσεις στην αγορά εργασίας (ενότητα «Δελτία Τύπου» του ιστότοπου της Υπηρεσίας μας:http://www.isotita.gr/category/deltia-typou/ ).
Χαρακτηριστικές είναι οι κάτωθι ηλεκτρονικές εκδόσεις του φορέα μας:
1) «Οι 70 δράσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στο θεματικό πεδίο Γυναίκες και Οικονομία το έτος 2018 υπέρ της οικονομικής ενδυνάμωσης των γυναικών» (Αθήνα, Δεκέμβριος 2018): http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2019/01/Οι-70-Δράσεις-της-ΓΓΙΦ-στο-θεματικό-πεδίο-Γυναίκες-και-Οικονομία-το-έτος-2018.pdf
2) «Οι 33 δράσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στο θεματικό πεδίο Γυναίκες και Οικονομία το πρώτο τετράμηνο του 2019 υπέρ της οικονομικής ενδυνάμωσης των γυναικών» (Αθήνα, Απρίλιος 2019): http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2019/05/Οι-33-Δράσεις-της-Γ.Γ.Ι.Φ.-στο-θεματικό-χώρο-Γυναίκες-και-Οικονομία-το-πρώτο-4μηνό-του-2019.pdf .
Επιπλέον, οι οργανικές μονάδες της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. παρέχουν νομική συμβουλευτική σε προφορικές και έγγραφες καταγγελίες φορέων και πολιτών για ζητήματα έμφυλης διάκρισης στην απασχόληση, με σκοπό την πιστή εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας και την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων στην πράξη: http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2019/03/PDF-Αφίσα-ΓΓΙΦ-για-την-8η-Μαρτίου-Παγκόσμια-Ημέρα-των-Γυναικών_2019.pdf .
Η συγκεκριμένη δημόσια δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της ηγεσίας της Διεύθυνσης Σχεδιασμού, Δημιουργίας Προτύπων και Παρακολούθησης Πολιτικών Ισότητας των Φύλων της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. εντάσσεται στο θεματικό πεδίο «Γυναίκες και Οικονομία» και υλοποιείται στο πλαίσιο αξιοποίησης όλων των εργαλείων στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες γραμμές των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ατζέντα 2030).
