Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη Φτώχεια των Γυναικών (Μάρτιος 2015)
Σας γνωρίζουμε ότι η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διοργανώνει για τα μέλη της Επιτροπής ένα δίωρο θεματικό εργαστήριο με θέμα τις κύριες αιτίες της φτώχειας των γυναικών (Βρυξέλλες, 30-3-2015). Η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συντόνισε τη διαδικασία εκπόνησης μίας μελέτης ως υποστηρικτικού υλικού του εν λόγω εργαστηρίου. Η μελέτη είναι συνολικής έκτασης 95 σελίδων στην αγγλική γλώσσα και περιλαμβάνει χρήσιμα στοιχεία για την ταυτότητα του φαινομένου της φτώχειας στο γυναικείο πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2015/519193/IPOL_STU(2015)519193_EN.pdf .
Ξεχωρίζουμε τα ακόλουθα στοιχεία:
1. Στην Ευρώπη των 28 περίπου 123 εκατομμύρια άτομα ζουν στο όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, από τα οποία 65,1 εκατομμύρια είναι γυναίκες και 58,8 εκατομμύρια είναι άνδρες. Η Βουλγαρία συγκεντρώνει τη θλιβερή πρωτιά με το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας (49,4% για τις γυναίκες και 46,5% για τους άνδρες), ενώ ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά άνω του 30% απαντώνται στις Βαλτικές Χώρες, στην Κροατία και στην Ουγγαρία.
2. Το 19% των γυναικών με παιδιά και το 17% των ανδρών με παιδιά αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας στην Ε.Ε., ενώ οι μετανάστριες και οι μητέρες μονογονεϊκών οικογενειών είναι περισσότερο ευάλωτες στη φτώχεια. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 57% των ανύπαντρων μητέρων και το 52% των μεταναστριών στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο να βρεθούν σε καθεστώς ένδειας.
3. Τα ποσοστά του γυναικείου πληθυσμού της Ε.Ε. σε κίνδυνο φτώχειας ποικίλλουν ανά χώρα. Μπορεί τα ποσοστά να είναι μονοψήφια στη Δανία(7%) και στη Φινλανδία(9%), εντούτοις ο ευρωπαϊκός νότος καταγράφει άκρως ανησυχητικά ποσοστά: Ρουμανία(30%), Ισπανία(28%), Ελλάδα(27%), Ιταλία(24%).
4. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης επηρέασαν αναπόφευκτα και τους κρατικούς φορείς ισότητας των φύλων στα Κράτη-Μέλη της Ένωσης. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Ισπανίας και της Ελλάδας, όπου στην πρώτη καταργήθηκε το Υπουργείο Ισότητας και στη δεύτερη έχουμε τη δραστική συρρίκνωση του οργανογράμματος της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων.
5. Μέτρα για τη θωράκιση των γυναικών απέναντι στη φτώχεια είναι, μεταξύ άλλων, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (γυναίκες μονογονεϊκών οικογενειών, επιδόματα οικογένειας και τέκνων), η λήψη μέτρων που σχετίζονται με το πεδίο της απασχόλησης (γονικές άδειες, υπηρεσίες φροντίδας παιδιών), καθώς και η πλήρη αξιοποίηση από τα Κράτη-Μέλη των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ε.Ε., όπως είναι το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
6. Η Ελλάδα θεωρείται ως η χώρα που χρειάζεται τον περισσότερο χρόνο για να αντιμετωπίσει επιτυχώς την κρίση και τη φτώχεια σε όλες της τις μορφές, κάτι που απαιτεί υιοθέτηση μέτρων δημοσιονομικής σταθερότητας. Στις σελίδες 61-62 της μελέτης γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις πολιτικές της νέας κυβέρνησης με έμφαση στο Πρόγραμμα Εγγύησης Θέσεων Εργασίας, το οποίο χαρακτηρίζεται ως «Νέα Ελληνική Συμφωνία» και αποσκοπεί στην αύξηση της απασχόλησης και κατ’επέκταση και του εισοδήματος του πληθυσμού. Επίσης, υπάρχει αναφορά και στην πολιτική βούληση της νέας Ελληνικής Κυβέρνησης, η οποία αποτυπώνεται από τον διορισμό της κας Ράνιας Αντωνοπούλου ως Αναπληρώτριας Υπουργού Εργασίας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης (με θητεία στον ΟΗΕ/UNIFEM και στο Levy Institute).
Στη συντακτική ομάδα της εν λόγω μελέτης περιλαμβάνεται η κα Μαρία Στρατηγάκη (σελίδες 68-91), Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου και Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Πρόνοιας και Ισότητας στο Δήμο Αθηναίων, η οποία θα είναι εισηγήτρια στο θεματικό εργαστήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (συνολικά πέντε εισηγήσεις εμπειρογνωμόνων από τέσσερα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και την UNICEF):
